انواع حسابرسی دولتی

حسابرسی هایی که بر حسب هدفهای آنان تعریف میشود به دو طبقه تقسیم بندی میشود:
۱. حسابرسی مالی:شامل حسابرسی مالی،حسابرسی کنترل ها و رعایت قوانین و مقررات.
۲. حسابرسی عملیاتی :شامل حسابرسی میزان کارایی و صرفه جویی در مخارج و حسابرسی برنامه ای.
حسابرسی مالی
این نوع حسابرسی مالی شامل حسابرسی صورت های مالی و سایر گزارش های مالی است
۱.۱)حسابرسی صورتهای مالی:حسابرسی صورت های مالی در مورد اینکه صورت های مالی یک واحد تجاری حسابرسی شده وضعیت مالی و نتایج عملیات و جریان وجوه نفت را طبق اصول پذیرفته شده حسابداری بطور منصفانه ارائه میدهد،اطمینان منطقی ایجاد میکند.حسابرسی صورت های مالی همچنین شامل حسابرسی صورت های مالی تهیه شده طبق سایر مبانی حسابداری است که در استاندارد های حسابرسی صادره توسط انجمن حسابداران رسمی آمریکا تشریح شده است.
۱.۲)حسابرسی های سایر گزارشهای مالی:این نوع حسابرسی شامل تعیین موارد مشروحه زیر است:
۱- آیا اطلاعات مالی طبق موازین وضع یا اعلام شده ارئه میشود؟
۲- آیا واحد مورد رسیدگی الزامات مالی خاصی را رعایت میکند؟
۳- آیا ساختار کنترل های داخلی مورد رسیدگی درمورد گزارش های مالی و یا نگه داری از دارایی ها به نحوه مناسب طراحی شده و در جهت دستیابی به اهداف کنترلی به اجرا در امده است؟
حسابرسی های گزارش های مالی میتواند به طور مثال،اظهار نظر نسبت به موارد زیر باشد:
الف)بخشی از صورت های مالی،اطلاعات مالی(صورت در امد ها و هزینه ها،صورت دریافت ها و پرداخت های نقدی و صورت دارائی های ثابت)در خواست های بوجه،صورت مغایرات بین عملکرد مالی پیش بینی شده و واقعی.
ب)کنترل های داخلی مربوت به رعایت قوانین و مقررات،از قبیل موارد ناظر به:
– پیشنهاد مبلغ
– حسابداری
– گزارشگری در خصوص کمکهای بلاعوض و پیمانها (شامل پیشنهاد ها و مبالغ صورت حساب شده و سایر موارد)
ج)کنترلهای داخلی درباره گزارشگری مالی یا نگهداری دارائی ها ،شامل کنترل های استفاده از سیستم های رایانه ای.
د)رعایت قوانین و مقررات و رسیدگی به تقلب .

تعریف حسابرسی عملیاتی
حسابرسی عملیاتی مصداق بارزی از خدمات مشاوره مدیریت است که میتواند برخی ویژگی های حسابرسی صورت های مالی را نیز داشته باشد.این حسابرسی در بر گیرنده ی بررسی سیستماتیک فعالیت های یک سازمان دولتی و یا بخش مشخصی از ان در دستیابی به هدف های مشخص میباشد.
اهداف کلی حسابرسی عملیاتی
الف)ارز یابی عملکرد:هر حسابرسی عملیاتی شامل ارزیابی عملکرد یک واحد میباشد.
ب)شناسائی فرصت های بهبود عملیاتی
ج)ارائه پیشنهاد هایی برای بهبود عملیات یا لزئم انجام بررسی ها و اقدامات بیشتر
مزایای حسابرسی های عملیاتی
با توجه به دامنه بررسی،حسابررسی عملیاتی ممکن است تمام یا برخی از مزایای زیر را در بر داشته باشد.اگر چه ممکن است همه انها به عنوان یک اهداف کار حسابررسی بیان نشده باشد.
۱)شناسائی ان دسته از هدفها،سیاستها و روشهای سازمان که تا کنون تعریف نشده باقی مانده است
۲) شناسایی راهکار های جایگزین
۳)شناسایی های مشکلات اشکالات نقاط ضعف و دلایل بروز انها
۴)ارزیابی مستقل و بی طرفانه عملیات مشخص
۵)ارزیابی میزان قابلیت اطمینان و گزارش های مدیریت
تفاوت های حسابرسی های عملیاتی با حسابرسی های صورت های مالی
حسابرسی عملیاتی تفاوتهای قابل ملاحظه ای باحسابرسی صورتهای مالی دارد این تفاوتها عبارتنداز:
۱-   هدف حسابرسی مالی،بیان نظری حرفه ای درباره صورتهای مالی وتاریخی واحد موردرسیدگی است.درحالی که هدف حسابرسی عملیاتی ،ارزیابی عملکرد،شناسایی فرصتهای بهبودوارائه پیشنهاد یاترکیبی ازآنهاست.
۲-   حسابرسی مالی ممکن ا ست به ارائه نامه مدیریتی شامل نظرات وپیشنهادات منجر شود و درحسابرسی عملیاتی ممکن است ازحسابرسی خواسته شود که عملیات رابررسی ونقاط ضعف را گزارش نماید.
۳-   درحسابرسی مالی ازتکنیک های مورداستفاده درارائه نظرات وپیشنهادات دردامنه محدودتری استفتده میشود،درحالی که درحسابرسی عملیاتی اغلب،دریافت کنندگان گزارش ،پس ازانجام حسابرسی خواستار مساعدت حسابرس درجهت انجام پیشنهادها هستند.
قراردادحسابرسی عملیاتی
•   پیشینه ودلایل انجام کار
•   طرح کل کاری که بایددنبال شود.
•   معیارهای ارزیابی که مورداستفاده قرارمی گیرد.
•   میزان مشارکت کارکنان مشتری
•   برآوردزمان وحق الزحمه
•   چگونگی توزیع گزارش
•   چگونگی پیگیری گزارش
اجرای حسابرسی عملیاتی
باتوجه به هدفهای کلی ودامنه رسیدگی هرحسابی عملیاتی،مواردزیرمیتواند درمراحل شناسایی واقعیات وتجزیه وتجلیل آنها مورد توجه خاص قرارگیرد:
•   ساختارسازمان
•   مدیریت وکارکنان عملیاتی
•   بهره وری تجهیزات وکارکنان
•   نتایج عملیات
•   سیستمهای اطلاعات مدیریت
•   محصولات یاخدمات
•   محل استقرار تسهیلات وتجهیزات
•   استفاده وحفاظت از منابع
برنامه کارحسابرسی عملیاتی
برنامه کارطی مدت زمان اجرایی حسابرسی ممکن است دستخوش تغییرات متعددی شود که ناشی ازدستیابی به یافته های جدید دربرسی و تجزیه وتحلیل کاراست.
فعالیتهای معمولی حسابرسی عملیاتی به پنج مرحله زیرتقسیم میشود.
مرحله ۱- آشنایی مقدماتی
الف)شناسایی تاریخچه ،اهداف،ساختار،وظایف،محصولات یاخدمات وبرنامه های سازمان
ب) برسی اطلاعات موجوددرباره صنعت ،وظایف ،محصولات یاخدمات وبرنامه ها
ج) برسی نمودارهای سازمانی،خط مشی ها،دستورالعملهای اجرایی وسایراطلاعات مناسب
د)برسی برنامه ریزیهای تجاری،صورتهای مالی وپیش بینی ها
مرحله ۲-مطالعه محیط کار
الف) مشاهده عملیات شامل چگونگی گردش کار
ب)بررسی چگونگی گردش معاملات
ج)بررسی برنامه های پرسنلی ،تجهیزات،فرمها وگزارشات
د)مذاکره باکارکنان مربوط درباره بکارگیری معیارهای اندازه گیری
مرحله ۳- تجزیه و تحلیل
الف)مقایسه اطلاعات گردآوری شده با معیارهای اندازه گیری عملکرد (در صورت لزوم)
ب) ارزیابی مخاطرات و موارد کمبود کارآیی واحد تجاری به منظور تعیین زمینه ها و فعالیتهایی که عملکرد آنها می تواند بهبود یابد و مستند کردن یافته ها و مزایای احتمالی
ج) دریافت تأیید مجدد کارکنان ذیصلاح درباره معبارهای اندازه گیری
د) طرح یافته ها و فرصت های بهبود با کارکنان ذیصلاح
مرحله ۴- تهیه و ارائه گزارش نهایی
الف) سازماندهی و تهیه پیش نویس یافته ها ، پیشنهادها و مزایای آنها
ب)تهیه طرح اجرایی و جدول زمانبندی پیشنهادها (در صورت لزوم )
ج) مروز پیش نویس گزارش با مسئولین اجرایی و مدیریت مربوط در سازمان مورد رسیدگی و طرح موضوع با طرف قرارداد، در صورتی که طرف قرارداد سازمان مورد بررسی نباشد .
د) ادامه گزارشهای نهایی
مرحله ۵- پیگیری (در صورت درخواست طرف قرارداد)
شامل بازدید مجدد سازمان به منظور مذاکره درباره اعمال اصلاحی انجام یا پیشنهاد شده می باشد.
گزارشگری یافته ها و پیشنهادهای جسابرسی عملیاتی:
گزارش نهایی حسابرسی عملیاتی به قصد فراهم آوردن شناختی از واقعیات و دلایل نتیجه گیری ها و پیشنهادها ارائه می شود. گزارش معمولاً خطاب به فرد یا (افرادی ) می باشد که قرارداد با آنها منعقد شده است و می تواند هیأت مدیره ومدیر اجرایی ارشد یا یک شخص ثالث باشد. حسابرس مستقل قاعدتاً گزارش را تنها به مخاطب مورد نظر ارائه می کند . انتشار بیشتر آن توسط طرف قرارداد یا بر اساس نظر وی انجام می گیرد .
طرح پیش نویس گزارشهای هر بخش با مدیران اجرایی یا سایر مقامات مربوط ، نقش مؤثری در حصول اطمینان از دقیق بودن یافته ها ایفا می کند و شناخت و پذیرش گزارش را توسط کسانی که باید آنها را اجرا نماید، تسهیل می کند .