معاوضه دارایی ها

در معاوضه دارایی ها توجه به یک نکته الزامی است چنانچه دو دارایی که با هم معاوضه می شوند مشابه باشند برای تعویض آنها با یکدیگر شناسایی سود غیر منطقی است اما بر اساس اصل احتیاط کل زیان شناسایی می گردد اما در معاوضه دارایی های غیر مشابه کل سود و زیان معامله شناسایی می گردد.

معاوضه دارایی های غیر مشابه

ثبت زیر انجام می پذیرد:

نکته:در ثبت بالا فرض بر دریافت سرک نقدی گذاشته شده بدیهی است چنانچه سرک نقدی پرداخت شده باشد ثبت بانک بستانکار خواهد شد همینطور فرض بر سود است چنانچه زیان در میان باشد به جای سود بستانکار , زیان بدهکار خواهیم داشت.

معاوضه دارایی های مشابه

ابتدا با استفاده از فرمول زیر سود یا زیان معاوضه را مشخص میکنیم سپس بر اساس سود یا زیان ثبتهای متفاوتی خواهیم داشت.

1-زیان:

نکته:در ثبت بالا فرض بر پرداخت سرک نقدی گذاشته شده بدیهی است چنانچه سرک نقدی دریافت شده باشد ثبت بانک بدهکار خواهد شد.

2-سود:

الف-بودن سرک نقدی: سودی شناسایی نمی شود.

ب-پرداخت سرک نقدی:سودی شناسایی نمی شود.

ج-دریافت  سرک کمتر از25% از ارزش مبادله:سود به تناسب بخش نقدی مبادله شناسایی می شود.

نکته:کل سود حاصل از معاوضه از تفاوت ارزش دفتری و ارزش متعارف دارائی واگذار شده بدست می آید.

د-دریافت سرک نقدی بیشتر از 25% ارزش مبادله: در این حالت دیگر دو دارایی از حالت مشابه خارج می شوند و ثبتهای حسابداری ماند تعویض دارائی های غیرمشابه انجام می شود.

مثال1:یک دارایی به لرزش دفتری 600 ریال با دارایی مشابه دیگری به ارزش متعارف 800 ریال معاوضه و مبلغ 200 ریال وجه نقد دریافت می شود دارایی تحصیل شده معادل چند ریال در دفاتر ثبت می شود.

پاسخ:

ارزش دارایی واگذاری     1000=200+800

سود مبادله     400=600-1000

با توجه به اینکه سود مبادله کمتر از25% است و سرک نقدی دریافت شده است

سود قابل شناسایی   80=(200+800)/200*400

ارزش دارایی تحصیل شده   480=800+200-600

مثال2:یک شرکت فروشنده اتومبیل ,اتومبیل خود را با یک دستگاه رایانه معاوضه کرد سایر اطلاعات در تاریخ31 خرداد 1377 در ارتباط با این رویداد به شرح زیر است:

ارزش دفتری اتومبیل      30000

قیمت فروش اتومبیل بر اساس سیاهه   45000

ارزش متعارف رایانه      43000

سرک نقدی پرداخت شده     5000

سود ناشی از معاوضه را محاسبه کنید

پاسخ:

ارزش متعارف اتومبیل    38000=5000-43000

سود ناشی از معاوضه   8000=30000-38000

چون معاوضه غیر مشابه است ملاک ارزش متعارف دارایی واگذار شده است

مثال3:تجهیزاتی به ارزش دفتری150 ریال و ارزش متعارف 170 ریال همراه با پرداخت30 ریال سرک نقدی واگذار و در عوض ماشین الاتی به ارزش روز 210 ریال دریافت گردید بهای تمام شده دارایی تحصیل شده چند ریال است:

پاسخ:معاوضه دارایی غیر مشابه

سود معاوضه         20=150-170

بهای تمام شده ماشین آلات     200=20+30+150

ثبت روزنامه:

ماشن الات          200

تجهیزات      150

 نقد     30

  سود معاوضه    20

مثال4:شرکتی ماشین الاتی به ارزش دفتری125 ریال و ارزش متعارف100 ریال با یک قطعه زمین به ارزش متعارف230ریال معاوضه کرد در این معاوضه مبلغ 120 ریال نیز نقدا پرداخت نمود ثبت حسابداری:

 زیان معاوضه       25-=125-100

بهای تمام شده زمین        220=25-120+125

زمین             220

زیان معاوضه      25

  ماشین الات      125

  نقد        120

مثال5: در معاوضه دارایی های ثابت مشابه ارزش دفتری دارایی واگذار شده 11000 سرک نقدی دریافت شده 3000ارزش روز دارایی تحصیل شده7000 ریال است ثبت حسابداری:

پاسخ:

زیان معاوضه         1000-=11000-3000+7000

بهای تمام شده دارایی تحصیل شده      7000=1000-3000-11000

دارای ثابت جدید  7000

نقد       3000

زیان معاوضه   1000

 دارایی ثابت قدیم   11000