سپید_حساب_ویرا

حسابداری و انواع آن

حسابداری و انواع آن

فهرست مطالب

در این مقاله قصد داریم در زمینه ی حسابداری و انواع آن مانند تولیدی، حسابداری صنعتی و حسابداری شرکتی صحبت کنیم. در ابتدا لازم دانستیم که توضیح مختصری درباره ی حسابداری و اصول اولیه ی این علم کاربردی برای کسب وکارها داشته باشیم.

حسابداری و انواع آن چیست؟

حسابداری در اصل یک سیستم است که توسط آن اطلاعات لازم مالی جمع آوری، طبقه بندی شده و در نهایت با تهیه و ارائه ی گزارشات مالی و صورت وضعیت حساب ها به طرق گوناگون مدیران شرکت ها و سازمان ها را برای اتخاذ تصمیمات درست در جهت پیشبرد اهداف آن شرکت یا سازمان یاری می کند.

در این جا به پاره ای توضیحات درباره ی حسابداری تولیدی خواهیم پرداخت.

حسابداری تولیدی

حسابداری تولیدی به ارزیابی موجودی کالاها و هزینه های مرتبط با کالای فروخته شده می باشد. این ارزیابی از میزان هزینه ی مواد اولیه، هزینه ی کارهای انجام شده طی فرآیند ساخت کالا یا مواد اولیه و در پایان محاسبه بهای تمام شده ی ساخت کالا یا مواد اولیه است. که در پایان هر دوره ی مالی در ترازنامه ثبت می شود.

در حسابداری تولیدی هرگاه فرآیندی جهت ساخت یا تعمیر مواد اولیه و کالا صورت گیرد تولید نامیده می شود. حال این تولید می تواند تولید یک کالای ساخته شده ی کامل یا تولید مواد اولیه جهت تولیدات بعدی باشد.

برای اینکه بهتر متوجه شوید یک مثال می زنیم. به عنوان مثال در صنایع چوبی با استفاده از ماده ی اولیه چوب و اتصال این قطعات یک میز یا صندلی تولید می شود که به این تولید، کالای ساخته شده می گوییم. ولی مثلا سنگ آهن که ماده ی اولیه ی ذوب آهن است طی فرآیندی این سنگ آهن تبدیل به ورقه های آهنی می شود این نیز یک تولید است منتها تولید ماده ی اولیه ی برای تولیدات بعدی.

carpenter sawing

با این توضیحات نتیجه می گیریم که در حسابداری تولیدی با توجه به رویدادهای مالی انجام شده نشان می دهد که تولید صورت گرفته است و باید از حساب کالای در جریان ساخت استفاده شود. لذا هزینه ی مواد اولیه، هزینه ی دستمزد و سربار ساخت و همچنین هزینه ی کالای در جریان ساخت در اول دوره بدهکار منظور می گردد. اگر  کالا به شکل کامل ساخته شده باشد و به انبار برود عملیات حسابداری کالای ساخته شده به این شکل درج می شود.

حساب کالای ساخته شده (بدهکار)                ***

حساب کالای در جریان ساخت (بستانکار)             ***

و به عنوان موجودی کالای اول دوره ثبت می گردد. در صورت فروش این کالا، بهای تمام شده ی کالای فروش رفته به حساب آمده و بستانکار می شود.

 

در کل می توان گفت حسابداری تولیدی همانند حسابداری مالی است. منتها با یک سری تفاوت ها که مهمترین آن تعیین بهای تمام شده ی کالا یا مواد اولیه ساخته شده است.

برای تعیین بهای تمام شده ی کالا یا مواد اولیه ساخته شده نیاز به محاسبه ی فعالیت های انجام شده داریم که عبارتند از :

  • هزینه ی مستقیم (هزینه ی مواد اولیه )
  • هزینه ی سربار (شامل هزینه های غیر مستقیم، هزینه ی سوخت و انرژی و …)
  • هزینه ی دستمزد (حقوق و دستمزد کارگران و مدیران تولید)

حسابداری صنعتی

حسابداری صنعتی چیست؟

بر اساس تعریف انجمن ملی حسابداری آمریکا، حسابداری صنعتی عبارتست از:

«رویه های منظم برای ثبت و گزارش قیمت تمام شده ی کالای ساخته شده و خدمات انجام گرفته. این سیستم شامل روش هایی برای تشخیص، تخصیص، جمع آوری و طبقه بندی، ثبت و گزارش هزینه های واقعی تولید و مقایسه ی آن با هزینه های استاندار است.»

در کشور  ایران از حسابداری صنعتی با نام های حسابداری بهای تمام شده یا حسابداری هزینه و قیمت تمام شده یاد می شود.

در کل می توان گفت حسابداری صنعتی شامل شبکه ای از مفاهیم، روش ها ی شناسایی،  اندازه گیری، طبقه بندی، تشخیص و تجمیع، گزارش کردن هزینه ها و مقایسه ی آن با بودجه و استانداردها است.

با توجه به اطلاعات به دست آمده از حسابداری صنعتی مدیران سازمان ها می توانند عملکرد واقعی سیستم تولیدی را شناسایی و برای برنامه های آتی که شامل ساخت یا خرید کالا، توسعه ی فعالیت یا توقف تولید، قبول سفارشات جدید و یا رد آن ها می باشد برنامه ریزی درست و صحیح داشته باشند.

 

حسابداری صنعتی و عوامل تشکیل دهنده ی هزینه های تولید

در حسابداری صنعتی منظور از هزینه ها همان مقدار پولی ست که منابع اقتصادی برای رسیدن به هدف تعیین شده در آینده مصرف می کند.

حال در این جا به عوامل تشکیل دهنده ی هزینه های تولید اشاره می کنیم:

هزینه ی مواد مستقیم: همان هزینه ی مواد اولیه ی می باشد که در تولید کالا و یا ارائه ی خدمات به کار می رود. مثل چوب در تولیدات چوبی و فولاد در صنایع ریخته گری.

هزینه ی دستمزد مستقیم: به هزینه های مربوط به حقوق و دستمزد کارگرانی که به طور مستقیم در تولید کالا یا ارائه ی خدمت نقش داشته اند اطلاق می گردد.

هزینه ی سربار کارخانه: سربار کارخانه یا هزینه های عمومی و یا غیر مستقیم تولید که شامل تمامی هزینه های تولید به غیر از هزینه ی مواد مستقیم و هزینه ی دستمزد مستقیم است.

به عنوان مثال هزینه ی بیمه ی کارخانه، هزینه ی سوخت و روشنایی کارخانه، هزینه ی اجاره ی ساختمان، هزینه ی تعمیرات، هزینه ی استهلاک ماشین آلات و تجهیزات و دیگر هزینه ها جزء هزینه ی سربار کارخانه می باشند.

اصول پایه ای حسابداری صنعتی

  • حسابداری هزینه های آشکار و پنهان
  • حسابداری هزینه های غیر مستقیم و سربار کارخانه
  • حسابداری هزینه هایی که در گذشته صورت گرفته اند و یا پیش بینی هزینه های آتی
  • حسابداری هزینه ها بر حسب چرخه و عمر محصولات و کالاها

برای درک درست حسابداری صنعتی در این جا لازم دانستیم به تفاوت دو سیستم حسابداری مالی و حسابداری صنعتی بپردازیم:

تفاوت دو سیستم حسابداری مالی و حسابداری صنعتی

  • در حسابداری مالی به تهیه ی صورت سود و زیان، صورت وضعیت گردش وجوه نقد و گزارشات برون سازمانی می پردازیم در حالی که هدف حسابداری صنعتی فراهم کردن جزئیات اطلاعات مربوط به قیمت تمام شده برای استفاده در درون سازمان است.
  • در حسابداری مالی گردآوری، ثبت و گزارش رویدادهای مالی در چهار چوب قوانین مدون حسابداری از الزامات قانونی می باشد. اما در حسابداری صنعتی این الزامات قانونی شامل گردآوری هزینه ها و گزارش اطلاعات درباره ی بهای تمام شده است.
  • در حسابداری مالی هدف از تجزیه و تحلیل حساب ها ارائه ی نتیجه ی عملکرد یک سازمان یا مؤسسه برای یک دوره ی مالی می باشد ولی در حسابداری صنعتی هدف از تجزیه و تحلیل هزینه ها و در آمدها برای ارائه ی جزئیات کامل از این روادید برای هر محصول و یا هر مرحله تولید است.
  • دوره های گزارش دهی در حسابداری مالی ماهیانه، فصلی یا سالانه است اما در حسابداری صنعتی این گزارشات به صورت مداوم و مستمر صورت می گیرد.
  • کنترل حساب ها و رویدادهای مالی در حسابداری مالی برای مدیریت جنبه ی کنترلی ندارد اما در حسابداری صنعتی از این طریق به ایجاد سیستم های هزینه یابی استاندارد جهت بودجه بندی صورت گرفته و به مدیریت برای کنترل امور سازمان تأمین می گردد.
  • نوع صورت های مالی نیز در حسابداری مالی و صنعتی متفاوت است. در حسابداری مالی صورت های مالی شامل ترازنامه، سود و زیان، صورت وضعیت گردش وجوه نقد و در حسابداری صنعتی گزارش های مالی تهیه شده چهارچوب خاصی ندارد.

مزایای حسابداری صنعتی

  • کاهش هزینه ها
  • کنترل موجودی واحدها
  • اتخاذ تصمیمات درست و اصولی برای تولید بهتر و بیشتر
  • قیمت گذاری بهای تمام شده ی کالاها و خدمات انجام شده

البته بهتر است بدانید که کاربرد حسابداری صنعتی تنها برای کارخانجات و صنایع تولیدی نمی باشد. بلکه اکثر مؤسسات، بانک ها، شرکت های بیمه، شرکت های حمل و نقل، شرکت های هواپیمایی، عمده فروشی ها، دانشگاه ها و بیمارستان ها نیز می توانند با استفاده از حسابداری صنعتی و بهای تمام شده برای مدیریت بهتر هزینه ها بهره مند گردند.

حسابداری شرکتی

یکی دیگر از شاخه های حسابداری، حسابداری شرکتی است. شاید در ابتدا فکر کنید که منظور از حسابداری شرکتی همان حسابداری مدیریتی است، اما بهتر است بدانید که حسابداری شرکتی یک روش نوین و جداگانه از حسابداری مدیریتی است.

با به کار گیری روش های علمی حسابداری زمینه های لازم جهت رشد اقتصادی و بازرگانی شرکت ها و سازمان ها میسر گشته است. به دلیل پیشرفت علم و تکنولوژی و گسترش حجم معاملات و مبادلات مالی، دیگر روش های سنتی و دستی جوابگوی نیازهای حسابداران و مدیران سازمان ها نیست.

وظایف حسابداری شرکتی

  • تهیه صورت وضعیت وجوه نقد و گردش حساب ها
  • تجزیه و تحلیل نتایج امور مالی شرکت ها
  • تنظیم حقوق کارمندان
  • آماده سازی ترازنامه و حسابرسی

تفاوت حسابداری شرکتی با حسابداری مدیریتی

حسابداری شرکتی یک نرم افزار و ابزار برای ایجاد صورت های مالی و همچنین تجزیه و تحلیل داده است که برای ارزیابی عملکرد یک شرکت انجام می گیرد.

به کمک حسابداری شرکتی مدیر یا مدیران شرکت ها می توانند پیش بینی های لازم را برای ادامه ی فعالیت و ریسک کردن جهت بالا بردن سرمایه گذاری را مشخص کند. از مزایای حسابداری شرکتی می توان به این مورد اشاره کرد که با استفاده از این نوع حسابداری زمینه های لازم برای رقابت درست در بازار فراهم می آید.

مزایای حسابداری شرکتی

به دلیل پیشرفت های صورت گرفته، نرم افزارهای مختلف حسابداری شرکتی در بازار موجود است و هر کدام دارای قابلیت های متفاوت و متنوعی با توجه به نوع کسب وکار و فعالیت ها هستند. اما در کل مزایای حسابداری شرکتی شامل موارد زیر است:

  • ثبت عملیات خرید و فروش
  • ثبت حساب های دریافتی و حساب های قابل پرداخت
  • تهیه ی دفتر کل
  • محاسبه ی حقوق و دستمزد
  • محاسبه ی سود و زیان شرکت ها
  • طبقه بندی حساب ها و ارائه ی گزارشات مدیریتی
  • مدیریت اسناد و فاکتورهای مالی
  • گزارش گیری از سود و زیان سازمان ها و شرکت ها به صورت دوره های ماهانه، فصلی و سالانه

benefit growing

در کل حسابداری شرکتی می تواند خرید و فروش، موجودی، حقوق و دستمزد و … را به شکل علمی مدیریت کند.

حسابداری شرکتی خود بر حسب نوع فعالیت ها به چند گروه تقسیم می شود که عبارتند از:

  • حسابداری شرکتی تولیدی
  • حسابداری شرکتی پیمانکاری
  • حسابداری شرکتی خدماتی
  • حسابداری شرکتی بازرگانی

نکات کلیدی در حسابداری صنعتی و حسابداری تولیدی

به دلیل بالا بودن حجم مبادلات و معاملات مالی در کارخانه ها، مؤسسات تولیدی و صنعتی حسابداری و حسابرسی  حساس تر و دشوارتر خواهد بود. در این جا لازم دانستیم نکات ضروری و پراهمیتی را که برای استقرار سیستم حسابداری صنعتی و حسابداری تولیدی جهت حصول فعالیت های اقتصادی بزرگ در حوزه ی صنعت و تولید اشاره نماییم:

  1. مشخص نمودن ماهیت فعالیت ها: برای این کار می توان از کارشناسان خبره و مهندسین بخش فنی کمک گرفت تا به طور دقیق تمامی فعالیت ها را از یکدیگر تفکیک و جدا نمایند.
  2. ماشین آلات و تجهیزات: مشخص نمودن و تهیه ی ماشین آلات و تجهیزات لازم برای فعالیت اقتصادی چه صنعتی، خدماتی و تولیدی.
  3. تعریف ایستگاه کاری: به دلیل گسترده بودن یک سری فعالیت های اقتصادی نیاز است که بخش های تولیدی و دفتری از همدیگر تفکیک شوند با استفاده از حسابداری صنعتی و تولیدی تصمیمات لازمه به نحو احسن صورت خواهد گرفت.
  4. تعریف و مشخص نمودن فرآیند تولید کالا و مواد اولیه و همچنین خدمات.
  5. تهیه ی فرمول ساخت کالا یا خدمات: با کمک نرم افزار حسابداری تولیدی امکانات لازم برای تولید کالا و نحوه ی نگهداری درست فرمول ساخت کالا به راحتی در اختیار مدیران و تولید کنندگان قرار گرفته و در محل امنی نگهداری خواهد شد.
  6. تعریف درست و دقیق مراکز هزینه ها، پشتیبانی و اداری: با تفکیک و جداسازی این بخش ها می توان به راحتی گزارشات مربوط به هر قسمت را به طور دقیق و منظم تهیه نمود.
  7. تعیین روش مشخص برای تهیه ی گزارشات مربوط به بهای تمام شده ی کالاها و مواد اولیه ی ساخته شده.
  8. محاسبه ی استاندارد بهای تمام شده.
  9. صدور سند حسابداری بهای تمام شده کالاها و خدمات.

منبع : سایت سپیدار سیستم

این صفحه را به اشتراک بگذارید .

به این مطلب امتیاز دهید .

مطالب مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

تماس با سپید حساب ویرا

حسابداری تولیدی سپیدار

بسته تولیدی سپیدار

  •  کاهش اتلاف مواد اولیه در خط تولید
  • کنترل خروج مواد اولیه از انبار
  • کنترل ورود محصولات به انبار محصول
  • تعیین حداقل و حداکثر موجودی هر کالا
دسته بندی های بلاگ