یکی از وظایف حسابداران یافتن مغایرت اسناد ثبت شده در حسابداری با صورت حساب بانک است. این عملیات موجب کاهش خطا در اسناد و همچنین جلوگیری از پیش آمدن مشکلات مالیاتی می شود. برای تحقق این امر حساب بانک و مانده دفاتر توسط حسابداران مدیریت می گردد. مغایرت بانكی به دلایلی از جمله پیدا كردن اقلام ثبت نشده در دفاتر موسسه و اقلام ثبت نشده در دفاتر بانك و پیدا كردن اشتباهات عملیاتی و رسیدن به مانده واقعی موجودی بانك می باشد.
تصویر 1 : كلیك بر روی قسمت دریافت و پرداخت
2. وارد قسمت دریافت و پرداخت شده و در قسمت عملیات روی گزینه “مغایرت بانكی جدید” كلیك كنید (تصویر2).
تصویر 2 : كلیك بر روی گزینه “مغایرت بانكی جدید” در قسمت عملیات
3. در صورت دستی بودن روش شماره گذاری مغایرات بانكی ، “شماره” فعال بوده و شماره را وارد نمایید . توجه داشته باشید كه در صورت خودكار بودن روش شماره گذاری مغایرات بانكی ، شماره غیر فعال خواهد بود و سیستم به صورت اتوماتیك به مغایرت بانكی ذخیره شده ، شماره اختصاص خواهد داد (تصویر 3).
4. “حساب بانكی” را از سلكتور آن انتخاب نمایید (تصویر 3).
5. قبل از انجام عملیات مغایرت گیری كه اغلب موسسات آن را پایان ماه انجام می دهند ، ابتدا بایستی مغایرت بانكی استقرار را تهیه نمود . به همین منظور با زدن تیك “استقرار” ، فرم مغایرت بانكی ، در وضعیت استقرار قرار می گیرد (تصویر 3).
6. در وضعیت استقرار ، گزینه “صورت حساب” غیر فعال بوده و این گزینه هنگام مغایرت گیری طی دوره و بعد از مغایرت گیری استقرار فعال می شود . هنگام مغایرت گیری طی دوره ، بعد از ثبت اطلاعات صورت حساب بانكی ، برای عملیات مغایرت گیری ، صورت حساب بانكی را انتخاب نمایید . برای این كار سلكتور صورت حساب را باز نموده و از لیست صورت حساب ثبت شده ، صورت حساب مربوطه را انتخاب نمایید . در این لیست ، صورت حساب هایی نمایش داده می شوند كه در مغایرت بانكی شركت ننموده اند (تصویر 3).
7. در وضعیت استقرار ، گزینه “تاریخ” فعال خواهد شد . شما می توانید در این گزینه ، تاریخ استقرار مغایرت بانكی را وارد نمایید . هنگام مغایرت گیری طی دوره ، گزینه تاریخ غیر فعال بوده و با انتخاب صورت حساب ، گزینه تاریخ ، تاریخ صورت حساب انتخابی را نمایش می دهد (تصویر 3).
8. در وضعیت استقرار ، برای افزودن سطر به اقلام دفتر و بانك كلید 
در پایین فرم را زده و اقدام به ورود اقلام باز دفتر یا بانك نمایید . ولی هنگام مغایرت گیری طی دوره ، امكان وارد نمودن اقلام وجود ندارد . دراین حالت ، سیستم اقلام دفاتر را از عملیات طی دوره كه در سیستم ثبت نموده اید و همچنین اقلام بانك را از صورت حساب ثبت شده نمایش خواهد داد (تصویر 3).
تصویر 3 : ورود اطلاعات هدر مغایرت بانكی
9. گزینه “مانده دفاتر” پایین قسمت “اقلام دفاتر” ، هم در زمان استقرار و هم در زمان مغایرت گیری طی دوره ، غیر فعال بوده و این گزینه ، مانده حساب بانكی طبق عملیات ثبت شده در دفتر را بر مبنای تاریخ درج شده در بالای فرم مغایرت بانكی نمایش می دهد (تصویر 4).
10. گزینه “مانده صورت حساب” پایین قسمت “اقلام بانك” ، در زمان استقرار فعال بوده و شما می توانید در این گزینه ، مانده حساب بانكی طبق صورت حساب بانك را وارد نمایید . ولی هنگام مغایرت گیری طی دوره ، این گزینه غیر فعال بوده و مانده صورت حساب بانكی ثبت شده را نمایش می دهد (تصویر 4).
11. در وضعیت استقرار ، بعد از ثبت اقلام باز دفاتر و بانك ، در بالای فرم “مغایرت بانكی” ، كلید ذخیره را كلیك كنید (تصویر 4).
12. در وضعیت استقرار امكان پاس كردن اقلام چه به صورت اتوماتیك و چه به صورت دستی وجود ندارد . به همین منظور ، كلید های بالای فرم مغایرت بانكی به صورت غیر فعال می باشند . هنگام مغایرت گیری طی دوره ، كلید های مغایرت گیری بالای فرم فعال بوده و شما می توانید عملیات مغایرت بانكی را با استفاده از كلید های فوق انجام دهید (تصویر 4).
13. در پایین پنجره “اقلام دفاتر” و “اقلام بانك” كلید “فیلتر” تعبیه شده است كه شما با استفاده ازاین ابزار می توانید اقلام نمایش داده شده در قسمت دفاتر و بانك را بر اساس مبالغ ( بدهكار ، بستانكار و همه ) فیلتر نمایید (تصویر 4).
14. در مغایرت گیری دستی ، شما می توانید “اقلام بدهكار و بستانكار دفاتر یا بانك را با یكدیگر” ، “اقلام بدهكار دفاتر را با اقلام بستانكار بانك” و “اقلام بستانكار دفاتر را با اقلام بدهكار بانك” ، پاس كنید . برای این كار ، اقلام مورد نظر را انتخاب نموده و كلید بالای فرم را بزنید (تصویر 4).
15. در مغایرت گیری دستی ، در صورتی كه بخواهید اقلامی را كه پاس نموده اید ، برگشت بدهید ، می توانید بعد از انتخاب اقلام مورد نظر ، كلید بالای فرم را بزنید (تصویر 4).
16. در بالای فرم مغایرت بانكی كلید “نمایش” سلكتوری دارد كه به شما این امكان را می دهد ، نمایش اقلام را در این فرم بر اساس “اقلام پاس شده” ، “اقلام پاس نشده” و “همه” انجام دهید (تصویر 4).
17. بعد از عملیات مغایرت گیری ، می توانید مغایرت بانكی تهیه شده را به شكل مدل تراز نامه ای از طریق كلید بالای فرم چاپ بگیرید (تصویر 4).
18. برای مغایرت گیری اتوماتیك ، بر روی كلید كلیك كنید . با این كار ، كلیه اقلام تاثیر گذار روی مانده بانك كه در مغایرت گیری های قبلی پاس نشده اند و كلیه اقلام صورت حساب جدید و اقلام باز صورت حساب های قبلی به عنوان اقلام باز شناسایی می شوند (تصویر 4).
تصویر 4 : ورود اطلاعات اقلام مغایرت بانكی و ذخیره اطلاعات
19. بعد از زدن كلید “مغایرت بانكی اتوماتیك” فرمی باز می شود تا از شما روش پاس شدن اتوماتیك را درخواست كند . در پاسخ به این درخواست می توانید یكی از دو روش 1- شماره و مبلغ 2- فقط مبلغ را انتخاب كنید (تصویر 5).
تصویر 5 : فرم مغایرت بانكی اتوماتیك
20. برای مشاهده لیست مغایرت های بانكی ، وارد قسمت دریافت وپرداخت شده و در قسمت فهرست ، روی گزینه “مغایرت بانكی” كلیك كنید (تصویر 6).
تصویر 6 : فهرست مغایرت بانكی
جهت آشنایی با برنامه حسابداری سپیدار کلیک نمایید.
انواع اقلام باز
به اقلامی كه در دفاتر موسسه یا در دفاتر بانك وجود ندارند، اقلام باز گفته می شود. اقلام باز شامل چهار مورد می شوند:- اقلام باز بستانکار
- اقلام باز بدهکار دفتر
- اقلام باز بدهکار صورتحساب بانکی
- اقلام باز بستانکار حساب بانکی
عملیات مغایرت بانكی
1. پس از ورود به سیستم در منوی عمودی ، بر روی قسمت “دریافت و پرداخت” كلیك كنید (تصویر1).
تصویر 1 : كلیك بر روی قسمت دریافت و پرداخت
2. وارد قسمت دریافت و پرداخت شده و در قسمت عملیات روی گزینه “مغایرت بانكی جدید” كلیك كنید (تصویر2).
تصویر 2 : كلیك بر روی گزینه “مغایرت بانكی جدید” در قسمت عملیات
3. در صورت دستی بودن روش شماره گذاری مغایرات بانكی ، “شماره” فعال بوده و شماره را وارد نمایید . توجه داشته باشید كه در صورت خودكار بودن روش شماره گذاری مغایرات بانكی ، شماره غیر فعال خواهد بود و سیستم به صورت اتوماتیك به مغایرت بانكی ذخیره شده ، شماره اختصاص خواهد داد (تصویر 3).
4. “حساب بانكی” را از سلكتور آن انتخاب نمایید (تصویر 3).
5. قبل از انجام عملیات مغایرت گیری كه اغلب موسسات آن را پایان ماه انجام می دهند ، ابتدا بایستی مغایرت بانكی استقرار را تهیه نمود . به همین منظور با زدن تیك “استقرار” ، فرم مغایرت بانكی ، در وضعیت استقرار قرار می گیرد (تصویر 3).
6. در وضعیت استقرار ، گزینه “صورت حساب” غیر فعال بوده و این گزینه هنگام مغایرت گیری طی دوره و بعد از مغایرت گیری استقرار فعال می شود . هنگام مغایرت گیری طی دوره ، بعد از ثبت اطلاعات صورت حساب بانكی ، برای عملیات مغایرت گیری ، صورت حساب بانكی را انتخاب نمایید . برای این كار سلكتور صورت حساب را باز نموده و از لیست صورت حساب ثبت شده ، صورت حساب مربوطه را انتخاب نمایید . در این لیست ، صورت حساب هایی نمایش داده می شوند كه در مغایرت بانكی شركت ننموده اند (تصویر 3).
7. در وضعیت استقرار ، گزینه “تاریخ” فعال خواهد شد . شما می توانید در این گزینه ، تاریخ استقرار مغایرت بانكی را وارد نمایید . هنگام مغایرت گیری طی دوره ، گزینه تاریخ غیر فعال بوده و با انتخاب صورت حساب ، گزینه تاریخ ، تاریخ صورت حساب انتخابی را نمایش می دهد (تصویر 3).
8. در وضعیت استقرار ، برای افزودن سطر به اقلام دفتر و بانك كلید 
در پایین فرم را زده و اقدام به ورود اقلام باز دفتر یا بانك نمایید . ولی هنگام مغایرت گیری طی دوره ، امكان وارد نمودن اقلام وجود ندارد . دراین حالت ، سیستم اقلام دفاتر را از عملیات طی دوره كه در سیستم ثبت نموده اید و همچنین اقلام بانك را از صورت حساب ثبت شده نمایش خواهد داد (تصویر 3).
تصویر 3 : ورود اطلاعات هدر مغایرت بانكی
9. گزینه “مانده دفاتر” پایین قسمت “اقلام دفاتر” ، هم در زمان استقرار و هم در زمان مغایرت گیری طی دوره ، غیر فعال بوده و این گزینه ، مانده حساب بانكی طبق عملیات ثبت شده در دفتر را بر مبنای تاریخ درج شده در بالای فرم مغایرت بانكی نمایش می دهد (تصویر 4).
10. گزینه “مانده صورت حساب” پایین قسمت “اقلام بانك” ، در زمان استقرار فعال بوده و شما می توانید در این گزینه ، مانده حساب بانكی طبق صورت حساب بانك را وارد نمایید . ولی هنگام مغایرت گیری طی دوره ، این گزینه غیر فعال بوده و مانده صورت حساب بانكی ثبت شده را نمایش می دهد (تصویر 4).
11. در وضعیت استقرار ، بعد از ثبت اقلام باز دفاتر و بانك ، در بالای فرم “مغایرت بانكی” ، كلید ذخیره را كلیك كنید (تصویر 4).
12. در وضعیت استقرار امكان پاس كردن اقلام چه به صورت اتوماتیك و چه به صورت دستی وجود ندارد . به همین منظور ، كلید های بالای فرم مغایرت بانكی به صورت غیر فعال می باشند . هنگام مغایرت گیری طی دوره ، كلید های مغایرت گیری بالای فرم فعال بوده و شما می توانید عملیات مغایرت بانكی را با استفاده از كلید های فوق انجام دهید (تصویر 4).
13. در پایین پنجره “اقلام دفاتر” و “اقلام بانك” كلید “فیلتر” تعبیه شده است كه شما با استفاده ازاین ابزار می توانید اقلام نمایش داده شده در قسمت دفاتر و بانك را بر اساس مبالغ ( بدهكار ، بستانكار و همه ) فیلتر نمایید (تصویر 4).
14. در مغایرت گیری دستی ، شما می توانید “اقلام بدهكار و بستانكار دفاتر یا بانك را با یكدیگر” ، “اقلام بدهكار دفاتر را با اقلام بستانكار بانك” و “اقلام بستانكار دفاتر را با اقلام بدهكار بانك” ، پاس كنید . برای این كار ، اقلام مورد نظر را انتخاب نموده و كلید بالای فرم را بزنید (تصویر 4).
15. در مغایرت گیری دستی ، در صورتی كه بخواهید اقلامی را كه پاس نموده اید ، برگشت بدهید ، می توانید بعد از انتخاب اقلام مورد نظر ، كلید بالای فرم را بزنید (تصویر 4).
16. در بالای فرم مغایرت بانكی كلید “نمایش” سلكتوری دارد كه به شما این امكان را می دهد ، نمایش اقلام را در این فرم بر اساس “اقلام پاس شده” ، “اقلام پاس نشده” و “همه” انجام دهید (تصویر 4).
17. بعد از عملیات مغایرت گیری ، می توانید مغایرت بانكی تهیه شده را به شكل مدل تراز نامه ای از طریق كلید بالای فرم چاپ بگیرید (تصویر 4).
18. برای مغایرت گیری اتوماتیك ، بر روی كلید كلیك كنید . با این كار ، كلیه اقلام تاثیر گذار روی مانده بانك كه در مغایرت گیری های قبلی پاس نشده اند و كلیه اقلام صورت حساب جدید و اقلام باز صورت حساب های قبلی به عنوان اقلام باز شناسایی می شوند (تصویر 4).
تصویر 4 : ورود اطلاعات اقلام مغایرت بانكی و ذخیره اطلاعات
19. بعد از زدن كلید “مغایرت بانكی اتوماتیك” فرمی باز می شود تا از شما روش پاس شدن اتوماتیك را درخواست كند . در پاسخ به این درخواست می توانید یكی از دو روش 1- شماره و مبلغ 2- فقط مبلغ را انتخاب كنید (تصویر 5).
تصویر 5 : فرم مغایرت بانكی اتوماتیك
20. برای مشاهده لیست مغایرت های بانكی ، وارد قسمت دریافت وپرداخت شده و در قسمت فهرست ، روی گزینه “مغایرت بانكی” كلیك كنید (تصویر 6).
تصویر 6 : فهرست مغایرت بانكی 
