استفاده کنندگان این اطلاعات برای انتخاب از میان راهکارهای مختلف به کار میبرند.استفاده کنندگان با تصمیمات متفاوتی مواجهند و بنابراین به مدلها و اطلاعات مختلفی نیاز دارند.سرمایه گذاران و بستانکاران دو گروه اصلی کاربران اطلاعات مالی به شمار میروند و فراهم آوردن اطلاعات\”مربوط\”برای این دو گروه،یکی از دلمشغولیهای اصلی مدیریت و سیستمهای اطلاعات حسابداری به شمار میرود،لذا توجه به نوع اطلاعات مورد نیاز ایشان ضرورت خاص دارد.
سیستم اطلاعات حسابداری،اطلاعاتی در مورد گذشته بنگاه اقتصادی در اختیار استفادهکنندگان میگذارد که میتواند در شکلگیری انتظارات ایشان از آینده موثر باشد.اگرچه فراهم آوردن اطلاعات گذشته به عنوان وسیلهای برای ارزیابی آینده،به این معنا نیست که آینده را میتوان از طریق تعمیم روابط گذشته به آینده بدقت پیشبینی کرد،اما هنگامی که استفادهکنندگان اطلاعات با در نظر گرفتن عوامل تغییرات احتمالی،انتظارات خود را از آینده و گذشته برقرار کنند و ارتباط انتظارات آینده و اطلاعات مربوط به گذشته را دریابند.
صورتهای مالی میاندورهای
صورتهای مالی میاندورهای دستهای از صورتهای مالی است که تاریخ انتشار آنها دوره های مالی غیر از دوره های مالی سالانه عادی و دورههای مالی آنها کوتاهتر از یک سال مالی است. این اطلاعات را میتوان در دوره های ماهانه،سه ماهه، چهار ماهه،شش ماهه و…منتشر کرد.
از آنجایی که اطلاعات مالی در دورههای میاندورهای معمولا تحت تاثیر تغییرات فصلی یا مقررات خاص قرار میگیرد،اطلاعات صورتهای مالی میاندورهای تغییرات فصلی یا مقررات مربوط را همراه با توضیحات لازم ارائه میکند و افشای کامل اطلاعات،در یک روش مناسب موجب شناسایی و اندازهگیری اطلاعات در دورههای میاندورهای میشود.
ارائه اطلاعات
صورتهای مالی میاندورهای باید شامل حداقل اطلاعاتی باشد که برای دوره میاندورهای جاری ضروری و با اطلاعات دوره مالی مشابه مقایسهپذیر باشد.معمولا در یک گزارش مالی میاندورهای از همان روشهایی که در گزارش مالی سالانه مربوط مورد عمل قرار گرفته،استفاده میشود.صورتهای مالی میاندورهای باید اطلاعات را نحو مناسب افشا کند و در مواقع ضروری تعاریف لازم را ارائه نماید تا استفادهکنندگان گزارشها بتوانند اطلاعاتی را که برای یک دوره نسبتا کوتاهمدت ارائه شده است درک کنند.
زمان و نحوه انتشار
بموقع بودن عامل مهّمی برای گزارشگری صورتهای مالی و یا صورتهای مالی میاندورهای است.اطلاعات مالی میاندورهای عموما از طرف سرمایهگذاران و افرادی که به اطلاعات بیشتری علاوه بر اطلاعات مالی سالانه نیاز دارند به کار میرود. انتشار صورتهای مالی میاندورهای در کشورهای مختلف با توجه به قوانین و مقررات کمیسیون بورس و اوراق بهادار،مصوبات انجمنهای حرفهای حسابداری و یا سایر قوانین و مقررات مربوط صورت میگیرد. مقررات گزارشگری صورتهای مالی میاندورهای نزدیک به دو سوم کشورهای جهان،شرکتها را ملزم به ارائه صورتهای مالی میاندورهای شش ماهه کرده است.
شکل گزارشگری
سه شکل اساسی برای گزارشگری صورتهای مالی میاندورهای وجود دارد:
1)یک مجموعه کامل صورتهای مالی مشابه آنچه در پایان دوره مالی ارائه میشود.
در این شکل گزارشگری،صورتهای مالی میاندورهای به صورت مجموعهای از صورتهای مالی کامل شامل ترازنامه، صورتحساب سود و زیان،صورت گردش وجوه نقد و یادداشتهای همراه صورتهای مالی مشابه صورتهای مالی سالانه ارائه میشود.
2)صورتهای مالی خلاصه شده
در این شکل گزارشگری،صورتهای مالی میاندورهای شامل ترازنامه خلاصه شده، صورتحساب سود و زیان خلاصه شده به همراه یادداشتهای خلاصه شده است،به علاوه برای اقلام معینی افشای تغییرات خاص از یک دوره مالی به دوره مالی بعد ضروری است.
3)صورتهای مالی حاوی اطلاعات مالی انتخاب شده
در این شکل گزارشگری،صورتهای مالی میاندورهای در بر گیرنده اطلاعات مالی انتخاب شده است.لازم به توضیح است که تاکنون تعریفی ارائه نشده که براساس آن بتوان دریافت که آیا باید یک یا چند صورت مالی را از مجموعه صورتهای مالی حذف کرد؟یا مجموعه باید شامل همه صورتهای مالی باشد؟و آیا صرفا تعدادی از یادداشتهای همراه حذف میشود؟یا باید همه صورتهای مالی اساسی را برای یک مجموعه صورتهای مالی با جزئیات کمتری ارائه کرد و بعضی از اقلام و بعضی یا تمام یادداشتهای همراه صورتهای مالی را حذف کرد؟
اصول حسابداری
دو روش اساسی برای اصول حسابداری گزارشگری صورتهای مالی میاندورهای وجود دارد.
الف)روش پیوسته
طبق این روش،دورههای میاندورهای مشابه یک دوره پیوسته از سال مالی گزارشگری است و اندازهگیری درآمدها،هزینهها و انجام برآوردهای صورتهای مالی میاندورهای بر همان اساس صورتهای مالی سالانه صورت میگیرد.این نگرش به گزارشگری صورتهای مالی میاندورهای در پیشبینی و شناخت اطلاعات مالی یک بنگاه اقتصادی در تمام طول مدت دوره مالی کمک میکند.
ب)روش گسسته
طبق این روش،هریک از صورتهای مالی میاندورهای مربوط به یک دوره مالی جداگانه است و به گزارشگری اطلاعات دوره مستقلی میپردازد.طبق این نگرش اطلاعات صورتهای مالی میاندورهای در نخستین وهله به پیدایش دید بهتری در مورد عایدات،گردش وجوه نقد و نقدینگی به طور کلی کمک میکند نه اینکه فقط اطلاعات دوره 12 ماهه جاری به دست داده شود.
دو روش فوق با هم مانعة الجمع نیستند و اگر اطلاعات صورتهای مالی میاندورهای میتواند در پیشبینی عایدات،جریانات نقدی و نقدینگی یک بنگاه اقتصادی در مجموع(در روش گسسته)مفید باشد برای پیشبینی عایدات در تمام دوره مالی،گردش وجوه نقد و نقدینگی(در روش پیوسته)نیز میتواند سودمند واقع شود.به همین علت در بسیاری از کشورها ترکیبی از دو روش به کار میرود.